منصب چراغچی باشی در عتبات عالیات‏

Authors

امیر هوشنگ بختیاری

پژوهشگر

abstract

پادشاهان مختلف ایران پس از اسلام، با توجه به ارادت و علاقه‏ی شدید مردم ایران به امامان شیعه و حرم‏های شریف ایشان در عتبات عالیات و بنا به برخی اعتقادات و ملاحظات عقیدتی و سیاسی، توجه ویژه‏ای به آبادی، توسعه و تکریم این اماکن و شهرهای مقدس مبذول داشتند، از جمله اقدامات آن‏ها اهدای چهل‏چراغ‏ها، قندیل‏ها و شمعدان‏های گرانبها بود. برای روشن نگاه‏داشتن و حفاظت یک یا چند چهل‏چراغ و شمعدان، یک متولی از طرف دولت ایران تعیین می‏شد که به وی چراغچی می‏گفتند. در این مقاله پس از مقدمه‏ای کوتاه، با استفاده از کتاب‏های مربوط و اسناد وزارت خارجه، اقدامات پادشاهان ایران نسبت به عتبات عالیات، منصب چراغچی‏باشی و وظایف و مسائل مرتبط بدان مورد بررسی قرار می‏گیرد.

similar resources

اقدامات عمرانی شاهان صفوی در عتبات عالیات

اماکن مقدس شیعیان در عراق عرب، همواره در طول تاریخ، مورد علاقه و توجه مسلمانان، به ویژه شیعیان بوده است؛ به این سبب، اکثر دولت مردان و سران حکومتی با توجه خاص­شان به این اماکن، آبادانی و تکریم جایگاه و قبور ائمه(ع) را در برنامه سیاسی و مذهبی خویش قرار می­دادند. پس از تشکیل دولت صفوی و رسمیت یافتن مذهب تشیع از سوی آنان،  هم­چنین به جهت اهداف مذهبی، فرهنگی و سیاسی صفویان در ایران و عراق عرب؛ عتب...

full text

دلایل سفر نکردن برخی از مردم مشهد به عتبات عالیات

زیارت معصومین (علیهم‌السلام) در باور مذهبی ایرانیان جایگاه برجسته‌ای دارد و در پژوهش‌های انجام‌گرفته حضور میلیون‌ها زائر در مشهد دیده شده است. اما اغلب تحقیقات دربارۀ اقدام به سفر زیارتی است. این نوشتار به بررسی «نرفتن به سفر زیارتی» پرداخته ‌است، با این سؤال محوری که چرا عده‌ای از مردم ‌مشهد به کربلا سفر نمی‌کنند. روش مورد استفاده «رویش نظریه» است. یافتۀ بررسی این است که آنان‌که برای زیارت به ...

full text

بررسی جایگاه اقتصادی عتبات عالیات در روابط ایران و عثمانی در دوره صفوی

در این پژوهش تلاش شده است جایگاه اقتصادی عتبات عالیات میان دو دولت صفویه و عثمانی بررسی شده و بازتاب آن در روابط سیاسی دو کشور ایران و عثمانی ارزیابی شود. در این مقوله درباره سه رکن اساسی بحث شده است: 1. زیارت عتبات (زوار)؛ 2. موقوفات؛ 3. دفن اموات. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که در این دوران تسلط بر منطقه عراق، به ویژه عتبات عالیات و دستیابی به منافع اقتصادی آن، از جمله مباحث مهم برای دو دو...

full text

دلایل سفر نکردن برخی از مردم مشهد به عتبات عالیات

زیارت معصومین (علیهم السلام) در باور مذهبی ایرانیان جایگاه برجسته ای دارد و در پژوهش های انجام گرفته حضور میلیون ها زائر در مشهد دیده شده است. اما اغلب تحقیقات دربارۀ اقدام به سفر زیارتی است. این نوشتار به بررسی «نرفتن به سفر زیارتی» پرداخته است، با این سؤال محوری که چرا عده ای از مردم مشهد به کربلا سفر نمی کنند. روش مورد استفاده «رویش نظریه» است. یافتۀ بررسی این است که آنان که برای زیارت به عر...

full text

جایگاه عتبات عالیات در مناسبات ایران و عثمانی عصر قاجار مطالعه موردی: «زوار و حمل جنائز»

بعد از انعقاد عهدنامه ارزروم دوم در 1263ق/ 1847م چنین به نظر می‌رسید اختلاف دو دولت ایران و عثمانی بر سر موضوع عتبات عالیات حل خواهد شد؛ اما رفت و آمد مداوم کاروان‌های زیارتی و حمل جنائز به عتبات عالیات مشکلات جدیدی را میان دو کشور ایران و عثمانی ایجاد کرد. انتقال جنائز به عتبات عالیات از سوی ایرانیان همواره با رفتار سخت و آزار دهنده مأموران عثمانی در مرزها همراه بود؛ بهانه‌ی دولت عثمانی در برا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ اسلام

جلد ۴، شماره شماره ۳ - پاییز - مسلسل ۱۵، صفحات ۱۲۷-۱۵۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023